การดูแลช่องปากเป็นเรื่องที่สำคัญต่อสุขภาพโดยรวมของร่างกาย แต่การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสมนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์มากมาย ทั้งยาสีฟัน น้ำยาบ้วนปาก และแปรงสีฟันที่ออกแบบมาต่างกันเพื่อแก้ไขปัญหาช่องปากเฉพาะจุด
บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจว่าผลิตภัณฑ์แต่ละประเภทมีคุณสมบัติอย่างไร และเลือกใช้อย่างเหมาะสมเพื่อสุขภาพฟันและเหงือกที่แข็งแรง
ยาสีฟันมีหลายสูตรเพื่อแก้ปัญหาที่แตกต่างกัน เช่น
● ยาสีฟันลดอาการเสียวฟัน เหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการเสียวฟันจากการรับประทานอาหารร้อนหรือเย็น
● ยาสีฟันลดกลิ่นปาก ช่วยให้ลมหายใจสดชื่นและลดการสะสมของแบคทีเรีย
● ยาสีฟันเพื่อฟันขาว มีสารขัดฟันอ่อนๆ ช่วยลดคราบเหลืองจากชา กาแฟ หรือบุหรี่
● ยาสีฟันสมุนไพร มีส่วนผสมจากธรรมชาติ เช่น กานพลู ว่านหางจระเข้ หรือฟ้าทะลายโจร ที่ช่วยดูแลเหงือกและลดการอักเสบ
การเลือกยาสีฟันควรดูที่ ส่วนผสมหลัก และ ปัญหาช่องปากของตนเอง เป็นหลัก
น้ำยาบ้วนปากช่วยเสริมการทำความสะอาดช่องปาก แต่มักจะเข้าใจผิดว่าทดแทนการแปรงฟันได้ ซึ่งไม่เป็นความจริง
น้ำยาบ้วนปากมีหลายประเภท เช่น
● สูตรลดเชื้อแบคทีเรีย ช่วยลดคราบพลัคและป้องกันโรคเหงือกอักเสบ
● สูตรลดกลิ่นปาก มีสารช่วยลดกลิ่น เช่น ซิงก์หรือคลอรีนไดออกไซด์
● สูตรไร้แอลกอฮอล์ เหมาะกับคนที่มีเหงือกและช่องปากที่ไวต่อการระคายเคือง
● สูตรฟลูออไรด์ ช่วยเสริมสร้างเคลือบฟันและป้องกันฟันผุ
น้ำยาบ้วนปากเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการการดูแลเป็นพิเศษ เช่น คนจัดฟัน หรือคนที่มีปัญหาเหงือก
แปรงสีฟันที่ดีควร อ่อนโยนต่อเหงือก แต่ขจัดคราบได้ดี
● ขนนุ่มพิเศษ เหมาะกับคนที่มีเหงือกอักเสบหรือเสียวฟัน
● ขนนุ่มปานกลาง เหมาะกับการใช้งานทั่วไป ทำความสะอาดได้ดีและไม่ทำร้ายเหงือก
● ขนแข็ง อาจไม่เหมาะกับทุกคน เพราะอาจทำให้เหงือกร่นหรือทำลายเคลือบฟัน
อย่าลืมเปลี่ยนแปรงทุก 3 เดือน หรือเมื่อขนแปรงเริ่มบาน
แปรงสีฟันเพียงอย่างเดียวไม่สามารถทำความสะอาดซอกฟันได้ทั้งหมด ไหมขัดฟัน จึงจำเป็นเพื่อกำจัดเศษอาหารและคราบพลัคที่อยู่ระหว่างฟัน
ไม้จิ้มฟันอาจดูเหมือนช่วยขจัดเศษอาหารได้ง่าย แต่หากใช้ผิดวิธีอาจทำให้เหงือกถอยและเป็นแผลในช่องปาก
ทางเลือกที่ดีกว่าคือ ไหมขัดฟันหรือแปรงซอกฟัน ที่ช่วยทำความสะอาดได้อย่างล้ำลึกโดยไม่ทำร้ายเหงือก
สำหรับคนที่ต้องการความมั่นใจระหว่างวัน การใช้ สเปรย์ดับกลิ่นปาก หรือ หมากฝรั่งไม่มีน้ำตาล สามารถช่วยเพิ่มความสดชื่นได้
หมากฝรั่งที่มี ไซลิทอล ยังช่วยลดการเกิดฟันผุได้ แต่ควรเลือกสูตรที่ไม่มีน้ำตาลเพื่อลดความเสี่ยงต่อสุขภาพฟัน
เคล็ดลับการเลือกผลิตภัณฑ์ดูแลช่องปากที่เหมาะสม
● อ่านฉลากและเลือก ส่วนผสมที่ตอบโจทย์ปัญหาช่องปากของคุณ
● หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่มี สารระคายเคือง เช่น แอลกอฮอล์ในน้ำยาบ้วนปาก
● ใช้ผลิตภัณฑ์อย่างสม่ำเสมอ และ พบทันตแพทย์เป็นประจำ
● American Dental Association (ADA) – Oral Care Guidelines
● Journal of Clinical Periodontology – Research on Mouthwash Effectiveness
● Dental Health Foundation – Best Practices for Brushing and Flossing